สมุนไพรกระดอหดใบขนกระดอหดใบขน Croton caudatus Geisel.กระดอหดใบขน (เมืองจันท์).ไม้เถา ครึ่งหนึ่ง ไม้พุ่ม ตามกิ่ง ใบ และดอก มีขนรูปดาว รวมทั้งสากคาย. ใบ ผู้เดียว เรียงสลับกัน แผ่นใบมีรูปร่างและขนาดต่างๆกัน ตั้งแต่ รูปหอก รูปไข่ กระทั่งกลมปนรูปหัวใจ; มีขนาดกว้าง 2.5-10 ซม. ยาว 4-12 เซนติเมตร โคนใบมน หรือ เว้านิดหน่อยเป็นรูปหัวใจ มีต่อม 2 ต่อมที่โคนซึ่งชิดกับก้านใบ ค่อนข้างมีลักษณะคล้ายรูปกรวย มีก้านยาว 0.5-1 มม. ขอบของใบหยักไม่บ่อยนัก ปลายใบแหลมถึงเรียวแหลม มีเส้นกิ้งก้านใบออกมาจากโคนใบ 1 คู่ และก็ออกจากเส้นกลางใบ 2-3 คู่ ข้างบนเกลี้ยง หรือ สาก ด้านล่างสาก หรือ มีขนหนาแน่น ก้านใบยาว 1-4 ซม. สาก.
สมุนไพร ดอก ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ยาว 7-25 ซม. ใบเสริมแต่งรูปเรียวปลายแหลม หรือ อาจไม่มี ก้านดอกยาว 1-5 มม. มีขนเป็นรูปดาว ดอกเพศผู้ รวมทั้งดอกเพศเมียอยู่บนต้นเดียวกัน. ดอกเพศผู้ ดอกตูมมีลักษณะกลม กลีบรองกลีบ 5 กลีบ รูปไข่ปนสามเหลี่ยม ยาว 2.5 มิลลิเมตร มีขน กลีบรูปไข่กลับ ยาว 2.5 มม. เกสรผู้มี 18-40 อัน ก้านเกสรมีขนที่ฐาน อับเรณูรูปรี. ดอกเพศภรรยา มีกลีบรองกลีบ 5 กลีบ รูปไข่กลับ ยาวประมาณ 4 มม. ข้างนอกมีขนรูปดาว ด้านในเกลี้ยง กลีบดอกไม้มีขนาดเล็กมาก รูปยาวปลายแหลม ขอบมีขน ท่อรังไข่ 3 อัน แต่ละอันแยกเป็น 2 แฉก มีขนรูปดาว. ผล กลม หรือ รูปไข่ เรียบ หรือ เป็นสัน 6 สัน มีขนาดกว้างประมาณ 10-15 มิลลิเมตร เมล็ด รูปรี ยาวโดยประมาณ 8 มิลลิเมตร มีขนรูปดาว.
นิเวศน์วิทยา : ขึ้นกลาดเกลื่อนในป่าผลัดใบ เหนือระดับน้ำทะเลไม่เกิน 100 ม.
คุณประโยชน์ : ราก น้ำสุกราก รับประทานเป็นยาระบาย แล้วก็ลดไข้ ใบ ตำเป็นยาพอกข้างนอก ลดไข้ แก้ปวดข้อ รวมทั้งเมื่อยเนื้อเมื่อยตัวกล้าม ยอดอ่อนบดรวมกับใบฝาง (Caesalpinia sappan Linn.) รับประทานแก้โรคตับอักเสบ
