สมุนไพรหล่อง่ามหล่อง่าม Macaranga triloba (Bl.) Muell. Arg.ชื่อพ้อง M. carnuta Muell. Arg.บางถิ่นเรียก หล่อง่าม (ตรัง) ลอขาว (นครศรีธรรมราช) สลาป้าง (จังหวัดตราด).ต้นไม้ มากถึง 12 ม. ลำต้นกลวง เปลือกสีเท่า สะอาด หรือ มีขนนิดหน่อยใบอ่อนด้านล่างชอบมีสีม่วงอมแดง หูใบกว้างกว่ายาว โค้งกลับไปข้างหลัง ใบ ผู้เดียว เรียงแบบบันไดเวียน รูปไข่ หรือ ค่อนข้างจะกลม มีขนาดกว้าง แล้วก็ยาว 10-30 ซม. ปลายแยกเป็นแฉกแหลมสามแฉก ขอบใบเป็นคลื่น มีต่อมยื่นยาวออกมา โคนใบกลม มีเส้นแขนงใบ 3 เส้น เส้นใบย่อยเรียงเป็นขั้นบันได มีขนนิดหน่อย หรือ หมดจด ก้านใบติดแบบใบบัว ยาว 5-23 ซม. ดอก ออกเป็นช่อตามง่ามใบ มีขนสีน้ำตาลแดงปกคลุม
สมุนไพร ดอกเพศผู้ แล้วก็ดอกเพศภรรยาอยู่ต่างต้นกัน. ดอกเพศผู้ เล็กมากมาย ช่อยาว 7.5-12.5 เซนติเมตร แตกแขนงมากมาย ใบเสริมแต่งสีเขียว. ดอกเพศภรรยา ช่อยาว 7.5-12.5 เซนติเมตร แตกกิ่งก้านสาขามากมาย มีกลีบรองกลีบ 4 กลีบ มีขน รังไข่ที่โคนมีขน ตอนบนมีต่อมสีเหลือง ข้างในมี 5 ช่อง ท่อรังไข่สั้น มี 5 อัน. ผล กลมแป้น มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 6-13 มิลลิเมตร ข้างบนรอบนอกมีนอนูนๆ3-6 นอ สีน้ำตาลแดง ผลอ่อนมีทาสีเขียวอยู่ที่นอ ผลสุกแต้มจะกลายเป็นสีเหลือง แล้วก็เหนียว. เมล็ด สีดำ มี 3-6 เม็ด เนื้อห่อสีแดง หรือ ม่วงอมชมพู.
นิเวศน์วิทยา: ขึ้นในป่าดงดิบ หรือ ป่าละเมาะ เหนือระดับน้ำทะเลไม่เกิน 400 ม.
คุณประโยชน์ : ใบ ใช้ข้างนอกตำถูฝี น้ำสุกใบ และผลเป็นยาฝาดสมาน กินแก้เจ็บท้อง ผล เป็นพิษ
Tags : สมุนไพร