[url=http://www.disthai.com/16484917/%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81]สมุนไพรแสมสาร[/url][/size][/b]
ชื่อพื้นเมืองอื่น ขี้เหล็กโครก ขี้เหล็กแพะ (ภาคเหนือ) ขี้เหล็กป่า (ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) แสมสาร (ภาคกึ่งกลาง) ขี้เหล็กสาร (จังหวัดโคราช จังหวัดปราจีนบุรี) กราบัด กะบัด (จังหวัดนครราชสีมา)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Senna garrettiana (Craib) Irwin & Barneby.ชื่อพ้อง Cassia garrettiana Craibชื่อสกุล LEGUMINOSAE-CAESALPINIOIDEAEชื่อสามัญ Samae saan.ลักษณะทั่วไปทางวิชาพฤกษศาสตร์ไม้ใหญ่ (T) ขนาดเล็กถึงกับขนาดกลาง ผลัดใบ สูง 7-13 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มไม้กลมแน่นทึบ
ใบ เป็นใบประกอบแบบขน ออกสลับ มีใบย่อย 6-9 คู่ ลักษณะใบรูปใบหอกหรือรูปไข่ค่อนข้างจะป้อม กว้าง 3-5 ซม. และยาว 6-10 เซนติเมตร ปลายใบเรียวแหลม โคนใบกลม ใบหนามีสีเขียวสด
สมุนไพร ดอก มีดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ยาวราว 8-20 ซม. มีขนสีน้ำตาลเหลืองหนาแน่น ดอกมีหลายชิ้นสีเหลือง แล้วก็มักบิด กลีบ 5 กลีบรูปไข่กลับ เมื่อบานเส้นผ่านศูนย์กลาง 3-4 เซนติเมตร ออกดอกช่วงพ.ค. ถึงเดือนกรกฎาคม
ผล เป็นฝักแบนรูปบรรทัด มักบิด กว้าง 2-4 ซม. และะยาว 15-20 เซนติเมตร ฝาผนังฝักค่อนข้างบาง เกลี้ยง ไม่มีขน เมื่อแก่แตกได้ ฝักหนึ่งมีเมล็ดโดยประมาณ 20 เมล็ด ขนาดกว้าง 5 มิลลิเมตร ยาว 1 เซนติเมตร สัน้ำตาล กระพี้สีขาวนวล
นิเวศวิทยาเป็นไม้ที่ขึ้นได้ทั่วไปทุกภาคของประเทศไทย ถูกใจขึ้นบนที่โล่ง บริเวณชายเขาดิบ และก็ไร่ร้างทั่วๆไป
การปลูกรวมทั้งเพาะพันธุ์เป็นไม้ที่ปลูกง่าย และไม่อยากได้ใส่ใจเท่าไรนัก เจริญวัยก้าวหน้าในที่เปียกชื้นระบายน้ำดีโดยเฉพาะดินที่ร่วนซุย ควรปลูกภายในฤดูฝน ขยายพันธ์ุด้วยการเพาะเมล็ดส่วนที่ใช้ รส และสรรพคคุณ แก่นหรือลำต้น รสขม เป็นยาระบาย ถ่ายเสลด แก้กษัย ทำให้เส้นหย่อน ถ่ายโลหินเมนส์สตรี ส่วนใหญ่จะใช้ร่วมกับแกนแสมสมุทร และก็แกนขี้เหล็ก
วิธีการใช้แล้วก็จำนวนที่ใช้- ขับเลือดระดูสตรี ยาระบาย โดยใช้แกนแสมสารรวมทั้งแกนขี้เหล็กรวมกันอย่างละเท่าๆกัน ราวๆ 2 กำมือ หรือประมาณ 40 กรัม ต้มในน้ำสะอาด 1 ลิตร ต้มให้เหลือ 3 ใน 4 ส่วน กรองเอาน้ำ วันละ 2-3 เวลาก่อนรับประทานอาหาร
