สมุนไพรผักหวานบ้านผักหวานบ้าน Sauropus androgynous (Linn.) Merr.ชื่อพ้อง albicans. Bl.บางถิ่นเรียกว่า ผักหวานบ้าน ผักหวาน (ทั่วไป) ก้านตง จ๊าผักหวาน (เหนือ) โถหลุ่ยกะนีเด๊าะ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) นานาเซียม (มลายู-สตูล) ผักหวานใต้ใบ (จังหวัดสตูล) มะยมป่า (จังหวัดประจวบคีรีขันธ์).
ไม้พุ่ม หรือ ไม้ล้มลุก ที่มีโคนต้นค่อนข้างจะแข็ง สูง 0.5-2 ม.ลำต้นอ่อน กลม หรือ เป็นเหลี่ยม หมดจด กิ่งอ่อนหักงอไปมาเป็นรูปซิกแซกน้อย. ใบ ผู้เดียว เรียงสลับกัน รูปไข่ หรือ รูปหอก กว้าง 1.3-3 เซนติเมตร ยาว 2.5-11 ซม. ปลายใบแหลม หรือ มน ขอบใบเรียบ โคนใบแหลม หรือ มน เส้นกิ้งก้านใบมีข้างละ 5-7 เส้น โค้งน้อย ใบหมดจดทั้งสองด้าน; เมื่อทำให้แห้งจะมีสีเขียวอมเหลือง;
สมุนไพร ก้านใบสั้น ราว 2-4 มม. หูใบสามเหลี่ยม ยาว 1.7-3 มม. ดอก ออกเป็นช่อตามง่ามใบ ดอกเพศผู้ แล้วก็ดอกเพศเมียอยู่บนต้นเดียวกัน บางโอกาสกำเนิดบนช่อเดียวกัน. ดอกเพศผู้ ก้านดอกยาว 4-5 มม. ดอกรูปจาน กลีบรองกลีบดอกไม้สีเหลือง หรือ มีจุดๆสีแดง ดอกบนกว้างราวๆ 5-12 มิลลิเมตร ขอบกลีบเป็นคลื่นเล็กน้อย หรือ แยกเป็นกลีบ 6 กลีบ ปลายกลีบกลม หรือตัดตรง เกสรผู้มี 3 อัน ก้านเกสรเชื่อมติดกันเป็นท่อสั้นๆปลายแยกออกมาจากกัน ฐานดอกมีต่อม 6 ต่อม. ดอกเพศเมีย ก้านดอกยาวถึง 8 มิลลิเมตร กลีบรองกลีบสีเหลือง หรือ สีแดงเข้ม ยาว 5-7 มม. แยกเป็น 6 กลีบ กลีบรูปไข่ หรือ ออกจะกลม ปลายกลีบแหลมสั้นๆ; รังไข่รูปไข่ ข้างในมี 3 ช่อง มีไข่อ่อนช่องละ 2 หน่วย ท่อรังไข่ 3 อัน สั้น แต่ละอันปลายแยกเป็นสอง แล้วก็ม้วน. ผล รูปกลมแป้น สีขาวอมชมพู เส้นผ่าศูนย์กลาง 15-18 มิลลิเมตร ยาว 10-13 มม. กลีบรองกลีบดอกไม้มีขนาดโตขึ้นเมื่อได้ผลสำเร็จ. เมล็ด สามเหลี่ยม กว้างราว 5 มิลลิเมตร ยาว 8 มิลลิเมตร สีออกดำ.
นิเวศน์วิทยา: ขึ้นทั่วๆไปในป่าดงดิบ ป่าละเมาะ ดังที่รกร้าง แล้วก็ข้างถนน.
สรรพคุณ : ราก น้ำสุกรากรับประทานเป็นยาลดไข้ รวมทั้งเยี่ยวขัด ต้น และก็ ใบ น้ำยางต้นและก็ยางใบ ใช้หยอดตาแก้อักเสบ นำมาตำเป็นยาพอกผสมกับรากแล้วก็ cinnamon รักษาแผลในจมูก ตำผสมกับ arsenic ใช้ทาแก้โรคผิวหนังที่ติดเชื้อ spirochete ประเภทหนึ่งได้
ผู้เขียน
หัวข้อ: สมุนไพรผักหวาน มีสรรพคุณเป็นยาช่วยเเก้โรคผิวหนังติดเชื่อ (อ่าน 564 ครั้ง)