พญาอีแร้งมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Sarcogyps calvus (Scopoli) จัดอยู่ในตระกูลเดียวกับอีแร้งเป็นวงศ์ Accipitridaeมีชื่อสามัญว่า red-headded vulture หรือ king vultureแร้งเจ้าพระยา หรือ แร้งหัวแดง (ลาว) ก็เรียก นกจำพวกนี้เป็นนกขนาดใหญ่ ขนาดวัดจากปลายปากถึงปลายหางยาวราว ๘๔ เซนติเมตร ขนทั่วตัวสีดำ หัว คอ แล้วก็แข็งเป็นเนื้อสีแดง มีขนอุยสีน้ำตาลออกขาว มีแถบสีขาวตรงส่วนบนของอกและก็ที่ต้นขาทั้งคู่ เมื่ออายุยังน้อยขนทั่วตัวมีสีน้ำตาล ใต้ท้องสีอ่อนกว่า และก็มีลักษณะเป็นลายเกร็ด ส่วนบนมีขนสีขาวทั่วไป
พญาอีแร้งเกลียดอยู่รวมกันเป็นฝูงเสมือนอีแร้งทั่วๆไป พบบ่อยอยู่สันโดษหรืออยู่เป็นคู่ และก็ลวกินซากสัตว์ร่วมกับอีแร้งอื่นๆมั่นใจว่านกชนิดนี้เป็น “เจ้าที่อีแร้ง” ต้องลงรับประทานซากสัตว์ก่อนประเภทอื่นๆแล้วก็เลือกกินเฉพาะส่วนที่มีรสชาติดีเยี่ยมที่สุด ก็เลยเรียก“พญาอีแร้ง” ชอบอาศัยอยู่ตามชายเขาและก็ทุ่งข้าว มีเขตผู้กระทำระจายจำพวกกว้างมาก ตั้งแต่ประเทศจีน อินเดีย ลงมาทางด้านใตนจนถึงแหลมมลายู ในอดีตเคยพบเยอะมากอยู่ทั่วไปในประเทศไทย มักทำรังอยู่บนต้นไม้สูง ตามชายเขาแล้วก็ทุ่งนา นากต่อจากนั้น ในประเทศไทยยังเจออีแร้งดำหิมาลัย (cinereous vulture) อันมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Aegypius monachus (Linnaeus) เป็นนกที่อพยพเข้ามายังเมืองไทยในตอนนอกฤดูผสมพันธุ์ หรือบางทีอาจเป็นนกที่หลงเข้ามา แต่ว่าเป็นนกหายากแล้วก็มีจำนวนน้อยมาก
สรรพคุณทางยาหมอแผนไทยตามชนบทใช้หัวอีแร้งเผา ผสมเป็นยาแก้ไข้กาฬ ไข้พิษ กระดูกอีแร้งเผาไฟเป็นเครื่องยาอย่างหนึ่งใน “ยามมหานิลแท่งทอง” (ดู คู่มือเภสัชกรรมแผนไทย เล่ม ๔ เครื่องยาธาตุวัตถุ) แก่ไข้พิษ ไข้กาฬ ส่วนหางอีแร้งและหางกาเผาไฟ แบบเรียนโบราณมีรสเย็น เบื่อ บดผสมกวาวเครือแก้ซางชัก แล้วก็ใช้รมปีศาจแม่ซื้อที่รบกวนเด็กที่เป็นลมซางประเภทนี้ ถ้าเกิดแก้โลหิตเป็นพิษให้เข้า “ดีอีแร้ง” เป็นเครื่องยาอย่างหนึ่ง ดังนี้ ยาแก้โลหิตทำพิษ เอาดีนกแร้ง เจาะไนดี แล้วเอาพริกไทยตำยัด ใส่ให้เต็ม ตากให้แห้ง หากจะแก้โลหิตทำพิษ ให้ฝนกับเหล้ารับประทานหายดีเลิศฯ พระคัมภีร์ปฐมจินดาร์ให้ยาหลายขนานที่เข้า “กระดูกนกแร้ง” เป็นเครื่องยาด้วย มีอยู่ขนานหนึ่งเข้า “ศีร์ษะนกแร้ง” เป็นยากวาดซางแดงดังต่อไปนี้
สมุนไพร ขนานหนึ่ง ท่านให้เอาศีร์ษะ
งูเห่า ๑ ศีร์ษะแร้ง ๑
ศีร์ษะกา ๑
หอยสังข์ ๑ รากดิน ๑
ดอกบุนนาค ๑ ดินถนำ ๑ บอแร็ก ๑ น้ำหมึกหอม ๑ นอแรด ๑
เขากุย ๑ มูลหมูหยาบคาย ๑
กฤษณา ๑ กะลำภัก ๑ ผลจันทร์ ๑ ดอกจันทร์ ๑ เขี้ยวเสือ ๑ เขี้ยวไอ้เข้ ๑ เขี้ยวแรด ๑ เขี้ยวหมู ๑ กรามแรด ๑ กล้วยกรามช้าง ๑ รวมยา ๒๒ สิ่งนี้ เอาเท่าเทียม ทำเปณจุณ บดปั้นแท่งไว้ละลายน้ำมะนาว กวาดได้สารพัดสารพันทรางทั้งปวงหายวิเศษนัก
